duur 3:30, incl. 1 pauze
première 10 mrt 2016
Het ensemble van TA is versterkt met acteurs van Toneelhuis, die samen een carrousel van personages rondom Max Aue (Hans Kesting) in gang zetten. De welwillenden is opgezet als een Europees project en reist onder meer naar theaters en festivals in Istanbul, Rome, Montreuil, Girona en Amiens.
Bij zijn verschijnen in 2006 werd de vuistdikke roman van Jonathan Littell over de Jodenvervolging tijdens de Tweede Wereldoorlog tegelijk bekroond en bekritiseerd. Het schokkende van De welwillenden is dat het verteld wordt vanuit het standpunt van een dader, SS-officier Max Aue. Die toont zich een bureaucraat in hart en nieren. Aue gebruikt woorden die zozeer afstaan van zijn gruwelijke praktijk dat hij er zelf zo min mogelijk afgrijzen bij voelt. Littell laat ons zien dat het Derde Rijk niet buitenmatig bevolkt was met monsters of perverten, maar met gewone burgers, die door het nationaalsocialisme collectief opschoven in de richting van de totale waanzin.
De theaterbewerking concentreert zich op Aues verblijf in Kiev, Stalingrad en Berlijn. Iedere stad is een stap dichter bij de totale apocalyps.
De welwillenden gaat de confrontatie aan met de donkerste kant van het menselijk gedrag: het nazistische gedachtengoed en de vernietiging van de Joden. Hoe heeft dit in het hart van Europa kunnen gebeuren? Welke politieke, ideologische, psychologische en sociale veranderingen hebben dit geweld doen ontstaan en zijn gang laten gaan? De wankele politieke basis van Europa en de opkomst van extreemrechtse en xenofobe partijen geven aan dit project een uitzonderlijke urgentie.
'De subtiele verkenning van het daderbrein beklijft. En Kesting achtervolgt je in je dromen.' - NRC ****
'De welwillenden haalt de trauma's dichterbij zonder ze letterlijk te tonen.' - De Standaard ****
'koude rillingen zijn nooit ver weg' - Het Nieuwsblad ****
'Een nachtmerrie die zich in alle tijden kan afspelen'- Parool ****
'Hans Kesting als sympathieke beul is sterk en meeslepend'- de Volkskrant ***
'Guy Cassiers wendt al zijn virtuositeit als beeldenmaker aan om de gekende Holocaustbeelden te hertalen naar scènebeelden die de gruwel suggereren maar tegelijkertijd een indrukwekkende, visuele poëzie in zich dragen. (…) Het maakt De welwillenden tot essentieel, machtig goed gespeeld theater dat ons via vroeger doet nadenken over vandaag. Hoe is dit kunnen gebeuren? En, misschien nog belangrijker, wat laten we op dit moment gebeuren? En waarom?' - Knack
> lees hier alle publieksreacties
Guy Cassiers over De welwillenden
‘Het boek van Jonathan Littell toont een man die nauw betrokken is bij het vernietigen van de Joden in Oost-Europa. Het boek staat vol gruwelijke feitelijkheden en nauwelijks te verdragen beschrijvingen. Maar de echte horror zit erin dat je als lezer wordt gedwongen je te identificeren met een beul. Dat zorgt voor veel ongemak, niet in de laatste plaats omdat je voortdurend schrik hebt dat je zelf in die omstandigheden misschien ook de foute keuzes zou maken. Dat schokkende feit maakt dat boek heel belangrijk en is voor mij een van de voornaamste redenen om het te ensceneren.’
In mei 2016 maakte De welwillenden een opmerkelijke doortocht door Istanbul. De voorstelling was één van de blikvangers op het tweejaarlijkse theater festival Tiyatro.
#dewelwillenden