Maria Stuart is een majestueus koninginnendrama waarin twee legendarische vorstinnen uit de Europese geschiedenis elkaar naar het leven staan: Elizabeth I van Engeland (Chris Nietvelt) en de katholieke Maria Stuart van Schotland (Halina Reijn).

Beide koninginnen zijn genomineerd voor de Theo d'Or 2015.

Schiller schreef een bloedstollende reconstructie van de laatste dagen van Maria Stuart, veroordeeld wegens het beramen van een aanslag op Elizabeths leven en wachtend op haar executie. Haar gevangenschap is de culminatie van een jarenlange rivaliteit tussen de twee vorstinnen waarbij Maria zich voortdurend opwerpt als Engelse troonopvolger en zodoende zorgt voor een klimaat van achterdocht en dreiging. Schiller laat op subtiele wijze zien hoe Elizabeth net op het ogenblik dat ze haar aartsrivale definitief in haar macht heeft, terugdeinst voor de verantwoordelijkheid haar ter dood te brengen. Maria Stuart lijkt minder bang te sterven dan Elizabeth om haar te doden.

Achter de maskers van de politieke macht, gaan bij Schiller vrouwen schuil van vlees en bloed; vrouwen gefascineerd door elkaar maar ook gevangen in een web van onderlinge rivaliteit en jaloezie. De puriteinse, pragmatische Elizabeth herkent in de verfijnde, flamboyante Maria die de mannen in haar leven bespeelt en voor haar kar spant, eenzelfde eenzaamheid. Zo wordt Maria Stuart niet alleen een rijk geborsteld historisch drama over macht, ambitie en verantwoordelijkheid maar ook een intiem portret van twee vrouwen gevangen in het keurslijf van hun politieke rol.

'Sober, somber, bloedstollend, erotisch' - Trouw *****

'intensiteit waardoor we ons inderdaad even allemaal haar onderdanen voelen' - Parool ****

'Maria Stuart is een prachtvoorbeeld van regisseurstheater.' - Theaterkrant ****

'Sleur al uw vriendinnen en vrouwminnende vrienden mee naar deze opvoering en geniet van een avond vol zinderend teksttheater.' - Knack ****

'Als de vorstinnen in hun schitterende kostuums verschijnen, is Reijn een prachtige koningin, die met opgeheven hoofd haar lot aanvaardt. En Chris Nietvelt als mechanisch voortbewegende, eenzame vorstin in het slotbeeld - dat is echt onvergetelijk mooi.' - Volkskrant ***  

'grootse toneelavond' - Groene Amsterdammer

'un nouveau chef d’oeuvre' - Les Echos

'Halina Reijn en Chris Nietvelt excelleren als ultieme rivalen in the Battle of the Queens, oftewel Schillers ‘Maria Stuart’. Onder regie van Ivo van Hove ontstaat een prachtig gestileerd beeld van twee vrouwen - de warmbloedige Schotse Maria en de gereserveerde Engelse Elizabeth - die elkaar evenzeer fascineren als wantrouwen in tijden van politieke machinaties, met onontkoombare, dramatische afloop tot gevolg.' - Jury Theater Festival

'als beide koninginnen de confrontatie aangaan, ontstaat vuurwerk' - Leidsch Dagblad

Ivo van Hove over Maria Stuart

‘Het stuk gaat over vrouwen aan de macht. Elizabeth I en Maria Stuart zijn power women die geconfronteerd worden met de uiterste gevolgen van hun macht: de beslissing over leven en dood in het belang van de staat. Elizabeth moet haar persoonlijke overwegingen achterwege laten en beantwoorden aan de verwachtingen die men heeft van haar als wereldleider. Een ultieme test van politieke verantwoordelijkheid. Het stuk laat zien hoe eenzaam de macht voelt. Het toont twee vrouwen die geschiedenis schrijven en zich daar ook bewust van zijn. Voor mij gaat het daar over: de enscenering van je eigen leven en een bewustzijn van je positie in een historisch moment. Maria gaat haar dood tegemoet in een bijna operateske enscenering van haar laatste uren, terwijl Elizabeth in volstrekte ontkenning en totale eenzaamheid achterblijft; in het besef dat de geschiedenis haar zal oordelen.

Vijfentwintig jaar geleden maakte ik bij De Tijd in Antwerpen Don Carlos van Schiller. Ook in dat stuk komen publieke en private belangen met elkaar in botsing. Het leek me het geschikte moment om nu, als eerste coproductie met het Toneelhuis, opnieuw een tekst van Schiller te doen die over onze tijd spreekt met krachtige vrouwen die de wereld bestieren en in conflict komen met zichzelf en hun plaats in de geschiedenis. Ik kijk enorm uit naar de samenwerking tussen ons ensemble en de spelers van het Toneelhuis en FC Bergman, een unieke mix van ervaren acteurs en beeldenstormers waardoor we Maria Stuart tot in de kleinste rollen prachtig kunnen bezetten.’

#mariastuart