home
>
en
>
de wilde eend
>
synopsis
In de wilde eend speelt ook een familieschandaal waardoor een gezin aan lagerwal is geraakt. De wilde eend die het stuk zijn naam geeft, blijft onzichtbaar. Dit symbool van trotse vrijheid, van het vermogen om duizenden kilometers over land en zee af te leggen, ligt vleugellam en mank in een mandje met stro en mag zwemmen in een teiltje water. Ze zit tussen kippen en konijnen op een zolder en wordt daar langzaam dik en tevreden, omdat ze vergeet wat het is om vrij te zijn. De zolder ligt achter de schuifdeuren van het fotoatelier waar de gefnuikte kunstenaar zijn klanten portretteert, om vervolgens met het retouche penseel het gewenste beeld te scheppen. Als de fotograaf daar al aan toekomt, want meestal laat hij het werk aan zijn vrouw over, die de hele zaak draaiend houdt. Een aan de drank geraakte dominee en dokter wonen beneden. De oude vader van de fotograaf was vroeger luitenant die op beren jaagde in het hoge noorden, maar hij is zijn geld en goede naam kwijtgeraakt in een ranzige zaak die hem in de gevangenis deed belanden. Nu zijn de konijntjes op zolder zijn favoriete jachttrofeeën.
In deze troebele wereld is de dertienjarige dochter hedvig een wonder van realiteitszin. Ze kan niet goed zien, maar wel goed kijken. Ze begint net te puberen, ze voelt van alles, maar weet niet wat er in het gezin al jaren is gecorrigeerd en geretoucheerd. Ze houdt van haars en van de wilde eend en liefde maakt blind.
In Ibsens werk gaat het vaak om een levensleugen, een geheime destructieve kracht die uiteindelijk het zorgvuldig eromheen geconstrueerde leven volledig onderuithaalt. Maar in de wilde eend schept hij een waarheid die even vernietigend werkt als de leugen. Hedvig wordt net zo goed kapotgemaakt door de waarheidsapostel Gregers Werle die de onderste steen boven wil halen, als door haar in zelfmedelijden en illusies zwelgende vader Hjalmar Ekdal. Ibsen noemde het stuk een tragikomedie, omdat Hedvigs dood anders onbegrijpelijk is. In de dood schuilt meer waardigheid dan in een vleugellam leven dat geen weet meer heeft van vrijheid.