home
>
over ta
Bij Toneelgroep Amsterdam gaan traditie en vernieuwing hand in hand. Het zijn de pijlers van een gezelschap dat voortdurend in beweging is en zich nadrukkelijk presenteert in het hart van Amsterdam, de Stadsschouwburg aan het Leidseplein.
TA is het grootste toneelgezelschap van Nederland en wordt geleid door directeur Ivo van Hove. Sinds zijn aanstelling in 2001 heeft hij met een serie spraakmakende voorstellingen en het aantrekken van regisseurs uit binnen- en buitenland de weg geëffend voor een stadsgezelschap met internationale allure. Kern is het topensemble van 22 acteurs dat het mogelijk maakt voorstellingen op het repertoire te houden.
geschiedenis
TA werd in 1987 opgericht. Het is een fusie tussen twee hoofdstedelijke gezelschappen, het Publiekstheater en Toneelgroep Centrum. Toenmalige artistiek leider Gerardjan Rijnders haalde als eerste het experiment uit de marge en plaatste de avant-garde op het eerste podium van het land: Stadsschouwburg Amsterdam. Zijn opvolger Ivo van Hove zet die lijn door. Samen met ontwerper Jan Versweyveld doorbreekt hij de beperkingen van de grote zaal en stapt, als de voorstelling daarom vraagt, uit de lijst. De schouwburg als locatie waar de vanzelfsprekende afstand tussen acteur en publiek wordt opgeheven en relatie tussen fictie en werkelijkheid op een nieuwe manier wordt gedefinieerd.
stadsgezelschap
TA ontwikkelt zich tot een stadsgezelschap dat vanaf 2009 de bestaande zaal en de nieuwe Rabozaal van de Stadsschouwburg bespeelt. Het is de uitvalsbasis voor ontmoetingen met kunstenaars uit binnen- en buitenland. Amsterdam als kern van een global village waar veranderingen op lokaal en mondiaal niveau het denken over kunst en theater blijven voeden. TA maakt voorstellingen op de huid van de tijd zonder expliciet te reageren op politieke en maatschappelijke ontwikkelingen. Theater als vrijplaats voor de confrontatie met het vreemde: het vreemde in onszelf, in de ander, in de maatschappij. Maar theater moet vooral het feest van de chaos zijn, waar het irrationele en het onlogische gevierd wordt.
veelheid aan theatertalen
Uitgangspunt is en blijft de veelheid aan theatertalen. TA brengt herinterpretaties van klassiek repertoire, nieuwe teksten, cross-overs met muziek, design en dans. In een regelmatige samenwerking met andere gezelschappen zoals NTGent en Toneelhuis ontstaan artistieke dwarsverbanden. Naast Ivo van Hove werkt TA met vooraanstaande gastregisseurs uit binnen- en buitenland zoals Thomas Ostermeier, Guy Cassiers, Grzegorz Jarzyna, Simon Stone, Johan Simons, Luk Perceval, Katie Mitchell, Krzysztof Warlikowski en Christoph Marthaler.
Wat deze visionaire en zich onderscheidende regisseurs - nieuwe en internationaal gerenommeerde - bindt, is de overtuiging dat theater een essentiële plek inneemt in de samenleving, die meer dan ooit heterogeen en divers is. Allen delen een bezorgdheid over de plaats van de mens in deze voortdurend veranderende maatschappij.
TA-2
Door TA-2 - het platform van TA voor de ontwikkeling van (regie)talent - werden sinds 2007 twaalf producties uitgebracht i.s.m. Toneelschuur Producties en Frascati Producties: drie regies van Thibaud Delpeut: Britannicus (Jean Racine), Antigone-Kreon-Oidipous (een bewerking van Sofokles' Thebaanse tragedies) en Al mijn zonen (Arthur Miller), twee regies van Eric de Vroedt: A Streetcar Named Desire (Tennessee Williams) en Glengarry Glen Ross (David Mamet), Rashomon-effect in een regie van Joachim Robbrecht en Kat op een heet zinken dak (Tennessee Williams) in een regie van Jacob Derwig. In 13|14 maakt Julie Van den Berghe met Lorca's Bloedbruiloft haar TA-2 debuut en in 15|16 regisseerde ze Liliom (Ferenc Molnàr). Maren E. Bjørseth gooide hoge ogen in 14|15 met Hugo Claus' Een bruid in de morgen. In 16|17 maakt ze Emilia Galotti, haar tweede TA-2 productie en in 18|19 volgt In wankel evenwicht. Het meerjarig partnerschap is gericht op een stapsgewijze ontwikkeling van het regisseurschap, waarbij beide alliantiepartners hun expertise inzetten en het werken binnen grotere organisaties centraal staat. Ondertussen hebben Antigone-Kreon-Oidipous, Glengarry Glen Ross en Al mijn zonen de weg naar de grote zaal afgelegd en ging Een bruid in de morgen op Nederlandse tournee. Ook de komende jaren blijft TA investeren in regietalent: TA-2 als kweekvijver voor de regisseurs van de toekomst.
TA-alliantie
TA is zich bewust van de verantwoordelijkheid die het voor het Nederlands theaterbestel draagt en gaat sinds vele jaren allianties aan met makers die artistiek volledig autonoom werken, waarbij TA zorg draagt voor hun zakelijke leiding, verkoop, marketing en administratie. Zo heeft TA zich verbonden aan Adelheid|Female Economy, het artistieke kantoor van theatermaker Adelheid Roosen. Het werk van Adelheid is verweven met de zoektocht naar de Ander: 'Ik ben er omdat jij er bent'. Het is geen poging het vreemde te begrijpen. Adelheid kantelt het perspectief en probeert daarmee te tonen dat er feitelijk geen vreemde is. Vanuit de gedachte dat uiteindelijk alles een illusie is, werkt Adelheid|Female Economy aan een nieuwe economische gedachte: ‘Come near, just come to me’ / Hélène Cixous. Adelheid|Female Economy steekt haar beide armen uit naar interculturaliteit, ze zoekt de doornen met bloem en al. Dit is haar cultuur en dat is de Kunst.
> naar de website van Female Economy
Van TA naar ITA
Stadsschouwburg en Toneelgroep Amsterdam zijn per 1 januari 2018 gefuseerd en gaan vanaf seizoen 18|19 verder onder de naam Internationaal Theater Amsterdam (ITA). Samen werken we aan een nieuwe organisatie die een vuurtoren van eigentijds theater is met een spanwijdte van de Amsterdamse buurten tot aan de hele wereld. Een toonaangevend centrum op nationaal en internationaal niveau. Wij produceren en programmeren een kwalitatief hoogwaardig programma met jaarlijks 600 pluriforme nationale en internationale toneel- en dansvoorstellingen en maatschappelijke programma's die een groot en divers publiek aanspreken om tot nieuwe inzichten en perspectieven te komen.
Internationaal Theater Amsterdam (ITA) behoort tot de boegbeelden van de Nederlandse podiumkunst met als kern een breed acteursensemble van wereldfaam en een team van toonaangevende regisseurs. Naast het Amsterdamse huis, bespeelt het ITA-ensemble wereldwijd nog een 100-tal podia. Het nieuwe theater is daarnaast een grootschalig Talent Center waar talentontwikkeling, educatie en samenwerking centraal staan. We zijn het huis van grote festivals als Brandhaarden, Julidans, Holland Festival en het Nederlands Theater Festival. Een moderne ontmoetingsplek met een eigen café | brasserie waar voor- en achterkant van theater één worden, zonder grens tussen makers en publiek. Het nieuwe theater heeft één relatie met de stad, het rijk, met fondsen, sponsors en natuurlijk het publiek. Kortom, een huis met een duidelijke stem naar de stad en haar bewoners.
> naar de ITA-website
ITA Ensemble
Het ITA Ensemble is het artistieke kapitaal van Internationaal Theater Amsterdam en het uitgangspunt bij het maken van nieuwe producties. Kern is het topensemble van acteurs dat het mogelijk maakt voorstellingen op het repertoire te houden. Naast de eigen locatie in Amsterdam bespeelt het ensemble jaarlijks zo'n 100 podia wereldwijd. Met spraakmakende voorstellingen en het aantrekken van gerenommeerde regisseurs uit binnen- en buitenland is de weg geëffend voor een gezelschap met internationale allure. Sinds 1 september 2023 is Eline Arbo Artistiek Directeur, van 2001 tot 2023 stond Ivo van Hove aan het roer van het ITA Ensemble (en voormalig Toneelgroep Amsterdam).
Documentaires van/over het ensemble
Twee mannen
Documentaire over het theaterkoppel Ivo van Hove en Jan Versweyveld, die gevolgd worden tijdens hun grote productie Age of Rage. Het succesvolle theaterduo werkt met hun eigen ensemble aan de grootste productie van hun carrière. De documentaire focust op hun samenwerking en laat een liefde zien die alleen maar kan bestaan door samen theater te maken.
regie Suzanne Raes | productie Docmakers in coproductie met NTR, met steun van het NPO-fonds.
Romeinse tragedies
10-delige, speciaal voor televisie gemaakte, bewerking van het zes uur durende stuk van Internationaal Theater Amsterdam (ITA). Het is de grootste productie ooit van regisseur Ivo van Hove en werd wereldwijd bejubeld. In dit stuk komen drie tragedies van Shakespeare samen: Coriolanus, Julius Caesar en Antonius & Cleopatra.
bekijk de 10 delen via uitzending gemist
https://www.vpro.nl/programmas/romeinse-tragedies.html
regie Ivo van Hove | Meercameraregie & projectleider Reinier Bruijne | productie VPRO, ITA
toneelgroep verovert de wereld
Nieuwsuur trok enkele maanden met TA mee en was erbij toen The Fountainhead in Avignon en Angels in America in New York in première ging. Het overweldigende buitenlandse succes leidde op 25 okt 14 tot de reportage 'TA verovert de wereld'.
bloot, een film over acteren
Documentairemakers Paul Cohen en Martijn van Haalen maakten ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan van TA een film over acteren als vak: Bloot, een film over acteren en volgden Halina Reijn, Hans Kesting, Roeland Fernhout, Barry Atsma en Ivo van Hove wekenlang tijdens de repetities van de voorstelling Husbands.
De documentairemakers waren wekenlang aanwezig bij dit hele proces. Ze draaiden scènes backstage, repetities en lange gesprekken met de acteurs over hun werk. Ze registreerden hoe de acteurs zich voorbereidden en concentreerden, de twijfel, de momenten dat ze uit hun rol traden, en hoe ze zichzelf uiteindelijk bloot gaven.
Bloot is een prikkelende documentaire over de essentie van acteren, over kunstenaarschap en de menselijke behoefte aan verbinding. Bloot legt en geeft bloot. En dat geldt voor zowel de acteurs als de documentairemakers, die gaan beseffen dat ook hun werk soms verdacht veel op het acteursvak lijkt.
bekijk de documentaire via uitzending gemist
https://www.ntr.nl/Het-Uur-van-de-Wolf/6/detail/Het-Uur-van-de-Wolf/NPS_1221447
regie Martijn van Haalen en Paul Cohen | camera Paul Cohen | geluid Martijn van Haalen | montage Gys Zevenbergen | IDTV Docs in co-productie met NTR | met steun van het Mediafonds en het Amsterdams Fonds voor de Kunst
reizen naar moskou
In 2009 werd de documentaire Reizen naar Moskou door Rob Smeets gemaakt over het reilen en zeilen bij Toneelgroep Amsterdam. Bekijk hieronder de zes delen.
ITA wordt structureel ondersteund door het Ministerie van OCenW en de Gemeente Amsterdam.
ITA heeft de culturele ANBI-status. Klik hier voor meer informatie.