duur 5:20, incl. 2 pauzes
première 19 jun 2011
De Russen! is Tom Lanoyes radicale bewerking van Tsjechovs Ivanov en Platonov, waarin de titelhelden elkaar voor het eerst treffen. Ivo van Hove regisseerde het portret van een groep mensen die vanuit een onbestemd gevoel van gemis en verlies wild om zich heen slaat, zondebokken zoekt en frustraties botviert. De marathonvoorstelling ging tijdens het Holland Festival 2011 in première. Met nagenoeg het hele ensemble van Toneelgroep Amsterdam en muziek van Tom Holkenborg (Junkie XL).
Ivanov voelt zich gevangen in een huwelijk met een joodse, inmiddels zieke vrouw en probeert zijn sluimerende depressie het hoofd te bieden. Hij vlucht in een relatie met de jongere Sasja en maakt zijn avonden en nachten zoek in het gezelschap van onbekenden en vage kennissen. Wanneer zijn vrouw hem met zijn maîtresse betrapt, reageert ze furieus en sterft ze kort daarop. Na haar dood neemt Ivanov zich voor om met Sasja te huwen. Zijn gevoel van zinloosheid neemt toe en wordt als een strop om zijn hals.
Platonov, de dorpsonderwijzer is getrouwd en heeft een kindje maar dat belet hem niet om een heleboel andere vrouwen het hof te maken. Hij leeft als een jongetje dat nooit heeft leren kiezen en dat indrukken en ervaringen verzamelt zonder aan de toekomst te denken. Zijn liederlijke levensstijl charmeert gedurende enige tijd zijn vrienden maar stilaan raakt zijn krediet op.
Beide mannen, de één gevangen in de keuzes uit zijn verleden, de ander niet in staat een toekomst vorm te geven, leven in onvrede met zichzelf en de maatschappij en vluchten in de roes van het nu, waarin ze zich een ogenblik lang meester voelen van hun eigen lot.
Voor hun rollen in De Russen! won Frieda Pittoors de Colombina (de VSCD Toneelprijs voor de meest indrukwekkende vrouwelijke, bijdragende rol) en werden Marieke Heebink voor de Colombina en Gijs Scholten van Aschat voor de Arlecchino (de VSCD Toneelprijs voor de meest indrukwekkende mannelijke, bijdragende rol) genomineerd.
'Het kan dus: ruim vijf uur weergaloos toptoneel dat je doet trillen op je benen.' - NRC *****
'Achttien acteurs. Stuk voor stuk meesters in hun vak. (...) De Russen! is het sterkste politieke toneel dat in jaren is vertoond. Het is Russisch, Engels en Grieks. Een mix van Tsjechov, Shakespeare en Aischylos.' - Knack *****
'weergaloze troupe toneelspelers' - Parool
'Ivo van Hove ensceneert De Russen! als een wervelende cascade van confrontaties. (...) Hier is een regisseur aan het werk die als geen ander de taal van de grote zaal beheerst.' - De Morgen
#derussen