Na De stille kracht realiseerde Ivo van Hove met De dingen die voorbijgaan een tweede bewerking van een roman van Louis Couperus, dit keer in coproductie met Toneelhuis (Antwerpen).

De dingen die voorbijgaan is geselecteerd voor het Nederlands Theater Festival 2017.

Met zijn regie van De stille kracht maakte Ivo van Hove korte metten met het beeld dat sinds de jaren zeventig aan Couperus is gaan kleven. Geen Haags kostuumdrama, geen tempo doeloe. Wel ging hij recht naar de kern van deze visionaire roman, en dat is de westerse cultuur die onverzoenbaar tegenover de oosterse staat.

Het tweede project is gebaseerd op de magistrale psychologische roman Van oude mensen, de dingen die voorbijgaan (1906). Couperus stond een ‘ontzettende, ontzaglijke tragedie’ voor ogen. We zien hoe een doodgezwegen passiemoord in Nederlands-Indië een verwoestende invloed blijft uitoefenen op de familie van de stokoude Ottilie en Takma. Het stilzwijgen van hun overspelige relatie en de moord op Ottilies echtgenoot laten diepe sporen na in de opeenvolgende generaties, die gevangen zitten in een onverwerkt verleden.

Lot en Elly zijn de jongste telgen van dit verdoemde geslacht. Zij hopen zich uit de Haagse wurggreep te kunnen losmaken maar komen na hun huwelijksreis in Italië gedesillusioneerd weer thuis. Er is geen ontsnappen aan deze familie die aangetast is door vreselijke geheimen die het daglicht niet mogen zien.

Net als in De stille kracht toont Couperus dat hij zijn tijd ver vooruit is. Hij schildert het portret van een moderne familie die niet samenhangt en letterlijk over de wereld verspreid leeft. De familieleden worstelen met hun zinnelijkheid, hun geloof, hun angst voor de vergankelijkheid. Ze zijn gevlucht in zelfbedrog, perverse seksuele fantasieën, dromen van materieel geluk en onderlinge jaloezie. Een familie waarin bijna niemand durft toe te geven aan zijn diepste wensen en verlangens, durft te zijn wie hij echt is.

'sober, beklemmend en onverbiddelijk' - NRC ****

'groots noodlotsdrama, dat in een stijlvaste voorstelling geheel en al recht doet aan Couperus' - de Volkskrant ****

'De dingen die voorbijgaan van TGA is fenomenaal' - Leidsch Dagblad

'Van Hove, Versweyveld, Tachelet, De Wit en de vijftien acteurs, die stuk voor stuk een uitstekende bijdrage leveren, maken van De dingen die voorbijgaan een uiterst rijke voorstelling in zowel woord als beeld.' - Theaterkrant *****

'Die spanning tussen abstractie en rauw realisme toont hoe relevant, zelfs visionair dit werk van Couperus nog steeds is. Niet te missen.'- De Morgen *****

'Een meesterlijk stuk omdat van Hove met een aan onvoorstelbaarheid grenzende perfectie elke zin aan het juiste scènebeeld (en de juiste acteur) koppelt. (...) Impressionant is het woord dat op elk aspect van deze voorstelling gekleefd kan worden.' - Knack ****

'Nachlesen lässt sich also nur auf Niederländisch, und das ist schade. Denn Ivo van Hoves Arbeit in der Maschinenhalle der ehemaligen Zeche Zweckel in Gladbeck stellt Couperus als einen Autor mit aktuellem Potenzial und zeitlos relevanten Themen vor. (...) Der Regisseur Ivo van Hove bringt die von Koen Tachelet eingerichtete Textfassung in einen spannenden, psychologisch ausgefeilten Erzählfluss, der ganz aus dem wunderbar lockeren und zugleich intensiven Ensemblespiel der Toneelgroep Amsterdam entwickelt wird.' - Frankfurter Allgemeine Zeiting

'Erzähltheater von großer Eleganz, das um seine Stärke weiß: den Menschen eine Geschichte zu erzählen.'- Süddeutsche Zeitung

'heftiger Applaus für eine starke Regie und intensives Spiel' - RuhrNachrichten

'Das Ensemble der Toneelgroep Amsterdam schafft es, jedem der unterschiedlichen Charaktere eine ganz individuelle, anrührende Stimme zu geben, die die Aufführung zu einem Meisterwerk des Illusionstheaters macht.' - Westdeutsche Allgemeine Zeitung

'Indrukwekkende coproductie tussen het Antwerpse Toneelhuis en Toneelgroep Amsterdam, in regie van Ivo van Hove. Op uitnodiging van de Ruhrtriennale verbonden TA en Van Hove zich voor drie jaar aan het werk van Louis Couperus, en deze tweede in de reeks, ‘De dingen die voorbijgaan’, is een aangrijpende, sterk geacteerde voorstelling over eenzaamheid, onmacht en hardnekkige schaduwen uit het verleden. Als een opera zo strak geregisseerd, en schitterend vormgegeven door Jan Versweyveld.' - Jury Nederlands Theater Festival

Van Hove over De dingen die voorbijgaan

‘Heeft de familie niet lang genoeg geduurd? Dat is de verzuchting van Lot in De dingen die voorbijgaan. Op het einde, doodziek geworden van een niet geleefd leven, komt hij tot een onthutsende conclusie: ‘Er komt een andere tijd. Een ander geslacht. Er komt een tijd dat mensen elkaar verlaten, verdriet doen, en toch vinden dat het niet anders kan zijn, dat het goed is, omdat het is wat moet gebeuren.’ In het Den Haag van Louis Couperus is het onmogelijk je echte verlangens te volgen, onmogelijk jezelf te zijn. Het is een wereld van dwalende mannen en vrouwen in een samenleving als een gevangenis. Een groot koor. Een zwanenzang. Couperus schudt ons wakker. Deze wereld moet op de schop!’

#dedingendievoorbijgaan